SO‘ROQ-BUYRUQ GAPLARNING LINGVOMADANIY DINAMIKASINI TADQIQ QILISH
##semicolon##
Lingvo-madaniy jihatumumiy vergul ro'yxat seperatori so‘roq gaplarumumiy vergul ro'yxat seperatori buyruq gaplarumumiy vergul ro'yxat seperatori madaniy me’yorlarumumiy vergul ro'yxat seperatori muloqot uslublariumumiy vergul ro'yxat seperatori xushmuomalalik strategiyalariumumiy vergul ro'yxat seperatori ijtimoiy ierarxiyaumumiy vergul ro'yxat seperatori avtoritetumumiy vergul ro'yxat seperatori tenglikumumiy vergul ro'yxat seperatori madaniyatlararo muloqot##article.abstract##
Ushbu tadqiqot turli jamiyatlarda so'roq va buyruq gaplarning lingvo-madaniy o'lchovlarini o'rganadi. Til xususiyatlari va madaniy me'yorlarni tahlil qilish orqali tadqiqot so'roq jumlalari muloqot uslublari, xushmuomalalik strategiyalari va ijtimoiy ierarxiyaga munosabatni qanday aks ettirishini o'rganadi, buyruq gaplar esa hokimiyat, tenglik va ijtimoiy hamkorlikning madaniy istiqbollarini ochib beradi. Ushbu lingvo-madaniy nuanslarni tan olish va hurmat qilish orqali shaxslar madaniyatlararo muloqotni kuchaytirishi, o'zaro tushunishni rivojlantirishi va turli madaniy kontekstlarda shaxslararo munosabatlarni mustahkamlashi mumkin. Tadqiqot davomida qiyosiy tillarda so‘roq-buyruq gaplarning ifodalanish usullari va bu tipdagi gaplarning o‘xshash va farqli tomonlari ko‘rib chiqiladi. Asosan, bir qancha o‘zbek, rus, ingliz olimlarining darslik, o‘quv qo‘llanmalari va asarlarida uchraydigan so‘roq-buyruq gaplarning ifodalanish usullari misollar bilan keltirilgan. Xususan, amerikalik yozuvchi Jeyms Pattersonning “Shamol esganda” asarida uchraydigan soʻroq gaplarning ayrim turlari, asosan, soʻroq-imperativ gaplarning differensial-kontekstual xarakterdagi ifodasi rus va ingliz tillariga ilmiy yondashilgan. tarjimalar va tadqiqotda pragmatik e'tibor qaratilgan.
##submission.citations##
Brown, P., & Levinson, S. C. (1987). Politeness: Some universals in language usage. Cambridge University Press.
Gudykunst, W. B., & Kim, Y. Y. (2003). Communicating with strangers: An approach to intercultural communication. McGraw-Hill.
House, J. (2011). Translation as communication across languages and cultures. Routledge.
Holmes, J. (1995). Women, men and politeness. Routledge.
Kasper, G., & Rose, K. R. (2002). Pragmatic development in a second language. John Benjamins Publishing.
Sciеncе аnd Innоvаtiоn. Intеrnаtiоnаl Sciеntific Jоurnаl. ISSN: 2181-3337. 2022.
О’zbеkistоn milliу еnsiklоpеdiуаsi (2000-2005)
Ismoilova S., Xalilova G. (2022) RESEARCH ON THE ISSUE OF QUESTIONS IN LINGUISTICS. Development and innovations in science 1(1), 17-19.
Barxudarov L.S., Shteling D.A. “ Грамматика английского языка” M. 1963.
Alimov Sh.S. Chet tili o’qitish, o’rgatish va o’rganish xususida. Uslubiy qo’llanma. Andijon 2020.
Sayfullayeva R., Mengliyev B.,Boqiyeva G., Qurbonova M.,Yunusova Z., Abuzalova M. Hozirgi o’zbek adabiy tili.- Toshkent, Fan va texnologiya, 2009.
Ғуломов А., Асқарова М. Ҳозирги ўзбек адабий тили. Синтаксис. Дарслик. –Т.: Ўқитувчи, 1987. –B.61-65. 2. Абдураҳмонов Ғ. Олий ўқув юртлари учун дарслик. Ўзбек тили грамматикаси. Синтаксис. –Т.: Ўқитувчи, 1996. –B.11-14.
Бердник Л.Ф. Вопросительно-побудительные предложения в современном русском языке // Рус. яз. в шк. 1989. № 2. С. 88-91.
Есперсен О. Философия грамматики. М.: Наука, 1959 452 с.
Abdurahmonov G’. O’zbek tili grammatikasi. –T. “O’qituvchi”. 1966
Boboxonova L. Ingliz tili stilistikasi. T. “O’qituvchi”, 1995
Patterson. When the Wind Blows. Headline Book Publishing. Copyright. 1998.